RE: پاسخ آیتالله سبحانی به نحوه صحیح فرستادن صلوات
پیامبر اسلام(صلّی اللّه علیه وآله): بگویید: «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَعَلى آلِمُحَمَّد، کَما صَلَّیْتَ عَلى إِبْراهیمَ وَعَلى آلِ إِبْراهیمَ إِنَّکَ حَمیدٌ مَجِیدٌ، اللّهُمَّ بارِکْ عَلى مُحَمَّد وَعَلى آلِ مُحَمَّد کَما بارَکْتَ عَلى إِبْراهیمَ وَآلِإِبْراهیمَ إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ».[۲]
از این بیان روشن میشود که در موقع فرستادن صلوات، باید آل محمد را نیز ذکر کنیم تا صلوات کامل شود و این که عدهای امروزه در سخنرانیها و نوشتهها، تنها بر پیامبر (صلّی اللّه علیه وآله) درود میفرستند و میگویند: «صلّی اللّه علیه وسلم»، کاملاً بر خلاف دستور رسول خدا (صلّی اللّه علیه وآله) است.
ابن حجر هیثمی (۸۹۹ـ ۹۷۴) از پیامبر (صلّی اللّه علیه وآله) نقل میکند که آن حضرت فرمود:
پیامبر (صلّی اللّه علیه وآله) فرمود: «برای من درود مقطوع و بریده نفرستید، عرض شد مقصود شما چیست؟ فرمود: نگویید: «اللهمّ صلّ علی محمّد»، وسکوت کنید، بلکه لازم است بگویید: اللّهمّ صلّ علی محمّد وعلی آل محمّد.»[۳]
از این رو صلوات شیعه، صلوات کامل و با روایت صحیح بخاری که اصح کتب حدیثی اهل سنت مطابق است.
البته شایسته است که پس از ذکر صلوات، جمله «کَما صَلَّیْتَ عَلى إِبْراهیمَ وَآلِ إِبْراهیم» گفته شود، ولی گاهی به جهت اختصار این جمله ترک میشود، چنان که خود پیامبر(صلّی اللّه علیه وآله) در روایت دوم به آن بسنده کرد.
گذشته از این، میتوان گفت جمله «کَما صَلَّیْتَ عَلی إِبْراهیمَ وَآلِإِبْراهیم» جزء صلوات نیست، بلکه تعبیری است برای تعلیم آن؛ یعنی همان طور که بر ابراهیم و آل او صلوات میفرستید بر محمّد و آل او نیز صلوات بفرستید، و این دو را از هم جدا نسازید و شگفت آن که در صحیحین و دیگر کتابها، نامی از صحابه به میان نیامده، در صورتی که اهل سنت به هنگام فرستادن درود کامل، صحابه را بر آل، عطف میکنند و میگویند: «وعلی آله وصحبه».
پی نوشت:
[۲] . صحیح بخاری:۴/۱۱۸، کتاب بدء الخلق، و ج۶/۲۷ ، باب تفسیر سوره احزاب، و ج۷/۱۵۷، کتاب الاموات.
[۳] . الصواعق المحرقه، ۱۴۶٫