مقدمه

[امیرحسین]

به نام خدا

سخن ناشر

كتابى كه پيش روى شماست از سال 1369 تاكنون طى دوازده نوبت از سوى انتشارات پيام آزادى منتشر شده است.

بدنبال تأسيس «مركز فرهنگى درسهايى از قرآن» كه هدف آن نشر آثار قلمى حجة الاسلام و المسلمين محسن قرائتى است، تجديد نظر و اصلاح كتب منتشره مورد توجه قرار گرفت و در اين راستا كتاب «گناه شناسى» با شكلى جديد از سوى اين مركز منتشر مى‏گردد.

از همه كسانى كه با ارسال نظرات و پيشنهادات خود ما را يارى نموده‏اند تشكر مى‏نماييم.
مركز فرهنگى درسهايى از قرآن‏

[امیرحسین]

بِسم اللّه الرَّحمنِ الرَّحيم‏

پيشگفتار
دو باغ را كنار هم در نظر بگيريد كه از نظر آب و هوا و نوع گياهان و درختان يكسانند. باغبان يكى از آنها به آفات و آسيب‏هايى كه باغ را تهديد مى‏كند توجه دارد، قهراً آن باغ از طراوت و شادابى و ميوه و گل و شكوفه برخوردار است، ولى باغبان ديگر به آفات و آسيب‏ها يا توّجه ندارد و يا بى‏خبر است، در نتيجه باغى پژمرده و ميوه‏هايى كرم خورده خواهد داشت.

انسان نيز چنين است، كه اگر توجه به آفات روحى و جسمى خود نكند، عنصرى وازده و خطرناك خواهد شد، ولى اگر با توجه و دقت مراقب خود باشد، فردى وارسته و شايسته خواهد گرديد.
آفات و آسيب‏ها در مورد انسان، همان عيوب و گناهان است كه تمام انبيا و كتاب‏هاى آسمانى، بشر را از آلودگى به آن، بر حذر داشته‏اند، و با هشدارها و تاكيدات خود انسان‏ها را به پاكى و اجتناب از گناه، دعوت نموده‏اند.

[امیرحسین]

اميرمؤمنان على عليه السلام در سخنى مى‏فرمايند:
«آفَةُ النَّفسِ الوَلَه بالدّنيا» «1»

«آفت روحِ (پاك) انسان، حرص و دلبستگى به دنيا است.»
و امام صادق عليه السلام مى‏فرمايند:
«آفَة الدّين الحَسدُ و العُجبُ و الفَخر» «2»

«آفت دين، حسادت وخود پسندى و تكبراست.»
كتاب حاضر كه دراين راستا تنظيم شده است، مجموعه مباحثى است كه در ماه مبارك رمضان سال 1362 شمسى به صورت سى درس، در سيماى جمهورى اسلامى ايران، توسط حضرت حجة الاسلام آقاى محسن قرائتى، در برنامه‏ى «درسهايى از قرآن» مطرح و مورد استقبال مردم قرار گرفت. اكنون همان درس‏ها با تهذيب و تكميل وتنظيم به صورت كتابى در اختيار شما قرار مى‏گيرد.

دليل طرح اين مساله در ماه رمضان، ماه خودسازى و ماه صوم (روزه) كه به معنى خوددارى و كنترل است، الهامى بود كه از خطبه‏ى حضرت رسول اكرم صلى الله عليه و آله گرفته شد، آنجا كه آن حضرت در شأن ماه رمضان سخن مى‏گفت، على عليه السلام بپاخاست و پرسيد:
بهترين اعمال در اين ماه چيست؟.
رسول اكرم صلى الله عليه و آله در پاسخ فرمودند:
«الوَرَعُ عن مَحارم اللَّه»
«بهترين عمل دراين ماه، پرهيزازگناه است.»
__________________________________________________
(1)- غرر الحكم، ج 1 ص 305- 309
(2)- كافى، ج 2 ص 307

[امیرحسین]

اين درس‏هاى سودمند اخلاقى، دراين كتاب به صورت هشت فصل زير تنظيم گرديده است:

1- گناه و اقسام آن.
2- زمينه‏هاى پيدايش گناه.
3- توجيه گناه.
4- شناخت مرزهاى گناه.
5- كنترل گناه.
6- برخورد با گنهكار.
7- آثار و پى‏آمدهاى گناه.
8- توبه و پاكسازى.
اميد آنكه مفيد و ذخيره قبر و قيامت همه‏ى ما باشد.

حوزه علميه قم- محمد محمدى اشتهاردى‏
ماه رمضان 1409- ارديبهشت 1368