امیرحسین
08-03-2016, 08:02 AM
واکاوی یک نکته مهم در سیره و روش مرجعیت شیعه
حرکتهای عملی مراجع تقلید همیشه حجت و راهنمای مؤثری برای آحاد مردم بوده است به ويژه آنکه شرایط، وضع و موقعیت خاصی را دارا باشد.از همین رو است که در تاریخ اجتماعی ایران همواره این روحانیت و مرجعیت بزرگ شیعه بوده است که آمال مردم را معنا می داده و پشتیبان آنها بوده است. این قبیل همسانی با زندگی مردم امری است که همواره در زیست مراجع شیعه نمونه داشته است.
http://www.qurangloss.ir/uploaded/2_01470200501.jpg
اظهار نظر اخیر آیت الله مکارم شیرازی درباره نخوردن مرغ و همکاری این چنینی برای رفع گرانی، فارغ از حواشی رسانه ای آن، اقدامی قابل توجه است. چندی است که جامعهمان گرفتارهای تنشهای سیاسی است و هر جمله یا کلامی را در بوته سیاست نقد میکند و به دنبال جناحگرایی و سوءاندیشی در آن میگردد. اما در اینجا نمیخواهیم از منظر سیاسی به این اقدام بنگریم؛ بلکه شأن و جایگاه مرجعیت را بالاتر از آن میدانیم که اینگونه بررسی کنیم.
باید توجه داشت که گاهی سخنی را یک فرد عادی میگوید، یک کارشناس معمول میگوید، یک مدیر اجرایی میگوید و یا حتی یک مقام مسئول ، اما گاهی یک سخن از زبان مرجع تقلید و روحانی بلندپایه تشیع جاری می شود. پس طبیعتا و منطقا بین اینها تفاوت هست.
شاید در دسته نخست اغراض فردی یا گروهی یا مطامع دنیوی و سیاسی لحاظ گردد اما در کلام مرجعیت که نیابت عام امام عصر را به دوش میکشد، خللی از هواها و نواقص مادی نیست. کلام مرجع برخاسته از نگرش دقیق وی نسبت به مسائل و برداشتهای مبتنی بر عقاید و اخلاق و احکام میباشد؛ تا آنجا که: «صائناً لنفسه، حافظاً لدينه، مخالفاً لهواه، مطيعاً لامر مولاه».
موضعی که آیت الله العظمی مکارم در روزهای گذشته ابراز کرده است، موضعی مبتنی بر رویکرد تعامل مرجعیت با بدنه جامعه و قرارگرفتن در سطوح ساده زیستی آن است. چنین سخنی به معنای همراه بودن دائمی مراجع با وضع معیشتی مردم است و نه اینکه مثلا تحریمی تصنعی صورت گیرد. این رویکردِ همیشگی مراجع تقلید بوده است که زهد و سادهزیستی را در تمام شئون زندگی خویش جاری کنند و با حداقلهای رایج جامعه گذران عمر نمایند. از این روست که باید سخن آیتالله مکارم علاوه بر جنبه توصیهوار خود، زنگ یادآوری برای رابطههامان با مراجع تقلید و اصولا روحانیت باشد. گسترش رابطه مردم-روحانیت نفوذ بیشتر و بالاتر معارف الهی در حوزههای مختلف زندگی به ويژه مسائل اجتماعی و اقتصادی را به همراه دارد.
حرکتهای عملی مراجع تقلید همیشه حجت و راهنمای مؤثری برای آحاد مردم بوده است به ويژه آنکه شرایط، وضع و موقعیت خاصی را دارا باشد.از همین رو است که در تاریخ اجتماعی ایران همواره این روحانیت و مرجعیت بزرگ شیعه بوده است که آمال مردم را معنا می داده و پشتیبان آنها بوده است. این قبیل همسانی با زندگی مردم امری است که همواره در زیست مراجع شیعه نمونه داشته است.
http://www.qurangloss.ir/uploaded/2_01470200501.jpg
اظهار نظر اخیر آیت الله مکارم شیرازی درباره نخوردن مرغ و همکاری این چنینی برای رفع گرانی، فارغ از حواشی رسانه ای آن، اقدامی قابل توجه است. چندی است که جامعهمان گرفتارهای تنشهای سیاسی است و هر جمله یا کلامی را در بوته سیاست نقد میکند و به دنبال جناحگرایی و سوءاندیشی در آن میگردد. اما در اینجا نمیخواهیم از منظر سیاسی به این اقدام بنگریم؛ بلکه شأن و جایگاه مرجعیت را بالاتر از آن میدانیم که اینگونه بررسی کنیم.
باید توجه داشت که گاهی سخنی را یک فرد عادی میگوید، یک کارشناس معمول میگوید، یک مدیر اجرایی میگوید و یا حتی یک مقام مسئول ، اما گاهی یک سخن از زبان مرجع تقلید و روحانی بلندپایه تشیع جاری می شود. پس طبیعتا و منطقا بین اینها تفاوت هست.
شاید در دسته نخست اغراض فردی یا گروهی یا مطامع دنیوی و سیاسی لحاظ گردد اما در کلام مرجعیت که نیابت عام امام عصر را به دوش میکشد، خللی از هواها و نواقص مادی نیست. کلام مرجع برخاسته از نگرش دقیق وی نسبت به مسائل و برداشتهای مبتنی بر عقاید و اخلاق و احکام میباشد؛ تا آنجا که: «صائناً لنفسه، حافظاً لدينه، مخالفاً لهواه، مطيعاً لامر مولاه».
موضعی که آیت الله العظمی مکارم در روزهای گذشته ابراز کرده است، موضعی مبتنی بر رویکرد تعامل مرجعیت با بدنه جامعه و قرارگرفتن در سطوح ساده زیستی آن است. چنین سخنی به معنای همراه بودن دائمی مراجع با وضع معیشتی مردم است و نه اینکه مثلا تحریمی تصنعی صورت گیرد. این رویکردِ همیشگی مراجع تقلید بوده است که زهد و سادهزیستی را در تمام شئون زندگی خویش جاری کنند و با حداقلهای رایج جامعه گذران عمر نمایند. از این روست که باید سخن آیتالله مکارم علاوه بر جنبه توصیهوار خود، زنگ یادآوری برای رابطههامان با مراجع تقلید و اصولا روحانیت باشد. گسترش رابطه مردم-روحانیت نفوذ بیشتر و بالاتر معارف الهی در حوزههای مختلف زندگی به ويژه مسائل اجتماعی و اقتصادی را به همراه دارد.