بشارت به ظهور امام مهدي (عج) در قرآن

[محمدابراهیم نامدار]

در قرآن كريم بشارت به ظهور امام مهدي (عج) فراوان ذكر شده است. دانشمند بزرگ شيعه در قرن يازدهم، علامه سيد هاشم بحراني در كتاب «المَحَجةُ في ما نزل في القائم الحجة» يك‌صد و بيست آيه از قرآن را مربوط به حضرت مهدي (عج) مي‌داند (3) و با ذكر رواياتي سخن خويش را به اثبات رسانيده است.

لطفا در ادامه مطالعه بفرمایید...

[محمدابراهیم نامدار]

خداوند در آيه 105 سوره مباركه انبياء مي‌فرمايد: «وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ» (ما پس از ذكر (تورات يا همه كتاب‌هاي آسماني) در زبور نيز نوشتيم كه زمين را بندگان صالح من به ارث خواهند برد) اعتقاد به پيامبر خاتم (ص) و انتظار ظهور منجي ويژه ما مسلمانان نيست. بشارت به نبوت رسول خدا و امامت ائمه هدي و مژده ظهور نجات‌بخش، در همه كتب آسماني قبل بوده است و پيامبران و مؤمنان امت‌هاي پيشين به آن اعتقاد داشته‌اند. همه مفسران شيعه و برخي از نويسندگان سني عبارت «عِبادِيَ الصَّالِحُون» را در آيه فوق مربوط به حضرت مهدي (عج) مي‌دانند. 1


براساس اين آيه شريفه، بشارت ظهور و دولت جهاني مهدي (عج) در كتاب زبور حضرت داود (ع)و در ديگر كتب آسماني آمده است و مؤمنان امت‌هاي قبل با اين واقعيت آشنا بوده‌اند. با وجود تحريف كتب آسماني قبل خوشبختانه هنوز آثاري از اين بشارت‌ها باقي مانده است.2

هنگامي كه مژده ظهور آن حضرت، زينت‌بخش كتاب‌هاي آسماني اديان گذشته بوده است، آيا قرآن مي‌تواند از اين بشارت خالي باشد؟ در قرآن كريم بشارت به ظهور امام مهدي (عج) فراوان ذكر شده است.


دانشمند بزرگ شيعه در قرن يازدهم، علامه سيد هاشم بحراني در كتاب «المَحَجةُ في ما نزل في القائم الحجة» يك‌صد و بيست آيه از قرآن را مربوط به حضرت مهدي (عج) مي‌داند (3) و با ذكر رواياتي سخن خويش را به اثبات رسانيده است. يكي از دانشمندان معاصر، تعداد اين آيات را تا دويست و شصت و پنج شماره كرده است.(4) در حالي كه هنوز آياتي را مي‌توان يافت كه جاي آن ها در اينگونه آثار خالي است. اين آيات فراوان، بيانگر اهميت و جايگاه اعتقاد به مهدويت است.

[محمدابراهیم نامدار]

در رواياتي كه در تفسير اين آيات آمده است، اصل ظهور و غيبت آن حضرت، اهداف حكومت ايشان، خصوصيات و حوادث عصر غيبت و ظهور، صفات ياران، انديشه و اقدامات دشمنان، وظايف ما در برابر آن حضرت و ... طرح شده است. تفسير يا تأويل آيات مورد نظر به حضرت مهدي (عج) و ابعاد گوناگون نهضت آن حضرت مخصوص شيعه نيست.

دانشمندان سني نيز در تفاسير و آثار خويش، دلالت بسياري از آن ها را بر امام مهدي (عج) پذيرفته‌اند. يكي از اين دانشمندان به نام شيخ سليمان قندوزي حنفي (1294 ق) است. او در جلد سوم كتاب «ينابيع المودة» بابي را به بحث مهدويت در قرآن اختصاص داده و در آن 55 آيه را از قرآن در شأن امام مهدي (عج) دانسته است.
پايان اين گفتار، نقل دو آيه از آياتي است كه شيعه و سني آنها را به قيام حضرت بقيةالله تفسير كرده‌اند؛ خداي متعال در وصف ظهور و حكومت حضرت مهدي (عج) مي‌فرمايد: «وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ» (5) (و خواستيم بر كسانى كه در آن سرزمين فرو دست‏شده بودند منت نهيم و آنان را پيشوايان [مردم] گردانيم و ايشان را وارث [زمين] كنيم.) مفسران، منظور از «كساني را كه وارث گذشتگان بوده، به پيشوايي مي‌رسند» را امام مهدي (عج) عنوان كرده‌اند. (6)
همچنين خداي بزرگ درباره ي قيام و مبارزات پيروز آن حضرت مي‌فرمايد: «ووَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلّه» (7) (و با آن ها بجنگيد تا آن كه فتنه‌اي بر جاي نماند و دين يكسره از آن خدا گردد.) بنابر تفاسير شيعه (8) و برخي كتب اهل سنت (9) اين پيكار و نتيجه آن، كه از بين رفتن همه فتنه‌ها و گمراهي‌هاست، در عصر ظهور امام مهدي (عج) محقق خواهد شد.

[محمدابراهیم نامدار]

پي‌نوشت‌ها:
1ـ براي نمونه از آثار دانشمندان سني، رك. عِقدُالدًُرَر (سُلمي شافعي): 217
2ـ رك. نجات بخشي در اديان (محمد تقي راشد محصل)
3ـ اين كتاب با نام: «سيماي حضرت مهدي در قرآن» به فارسي ترجمه شده است
4ـ رك. معجم احاديث الامام المهدي (علي كوراني)
5ـ قصص/ 5
6ـ از علماي سني: شواهد التنزيل (حاكم حسكاني) 1: 431 ح 590 ؛ و از شيعه: معاني الاخبار (شيخ صدوق) : 79 ، ح 1
7ـ انفال/ 39
8ـ كافي 8 : 201، ح 243
9ـ ينابيع المودة (قندوزي): 423

منبع: فارس